(Van onze correspondent Hanneke Keultjes)
NEW YORK (GPD) – President Barack Obama is na twee jaar twijfelen uit de kast: hij vindt dat homo’s en lesbiennes met elkaar moeten kunnen trouwen. Maar Amerikaanse homoparen hoeven zich vandaag niet naar het stadhuis te spoeden voor een boterbriefje. Obama’s uitspraak is weliswaar historisch, maar vooral symbolisch in campagnetijd.
Is dat moedig of is het dom? Eerder deze week spraken vicepresident Joe Biden en de minister van onderwijs zich al uit voor het homohuwelijk, een onderwerp dat de Amerikanen hopeloos verdeelt. Volgens peilingen vindt ongeveer de helft van de 314 miljoen Amerikanen dat homo’s moeten kunnen trouwen. De andere helft is (mordicus) tegen. Een dag nadat de staat North Carolina als dertigste staat stemde vóór een verbod op het homohuwelijk, nam de druk op Obama toe om kleur te bekennen. Obama laste in allerijl een interview in met de Amerikaanse tv-zender ABC om zijn mededeling te doen.
,,Ik heb geconcludeerd dat dit voor mij persoonlijk nu het moment is om te zeggen dat ik vind dat homoparen moeten kunnen trouwen”, zei Obama ietwat omfloerst. Links en progressief Amerika jubelt, maar hij geeft zijn Republikeinse uitdager Mitt Romney direct munitie: Obama draait, stelde de presidentskandidaat. Ik ben tenminste consequent tegen, was zijn boodschap. Bovendien: waarom snijdt Obama dit onderwerp aan terwijl tientallen miljoenen Amerikanen werkloos zijn en de economie maar niet echt aan wil trekken?
Obama vond al langer dat homoparen dezelfde rechten moeten hebben als hetero’s. Hij steunde geregistreerd partnerschap, maar over een echt huwelijk sprak hij zich niet uit. Zijn mening daarover was volgens de officiële lijn ‘aan het evolueren’.
De samenleving in de VS evolueerde de afgelopen tijd ook. Homoparen spelen hoofdrollen in populaire Amerikaanse tv-series, zonder dat dit voor ophef zorgt. Een grote meerderheid van de jongere generatie (70 procent) is vóór openstelling van het huwelijk voor paren van hetzelfde geslacht. De oudere generatie is weliswaar tegen, maar Obama werd in 2008 gekozen dankzij de jongere kiezers. Die kiezersgroep probeert Obama weer te mobiliseren.
Een grote groep lobbyt voor legalisering, waaronder veel Hollywoodsterren met diepe zakken die Obama ook financieel steunen. Een minstens zo grote groep vindt dat het huwelijk is bedoeld voor een man en een vrouw. Maar degenen die voor een verbod zijn – het liefst vastgelegd in de grondwet – zijn doorgaans conservatief en streng religieus. Zij zouden toch al niet op Obama stemmen. Een groep die Obama wél trouw steunt, de zwarte kiezers, heeft echter ook grote bezwaren tegen het homohuwelijk. Het is niet waarschijnlijk dat zij Obama nu de rug toekeren, vooral ook omdat Obama benadrukt dat het voor hem een persoonlijke keuze is. De president kondigde immers niet aan een wetsvoorstel in te dienen om het huwelijk open te stellen voor mensen van hetzelfde geslacht. Los van het feit dat deze wet nu nooit door het congres zou komen, zal Obama het (voorlopig) aan de staten zelf laten om over legalisatie te beslissen.

KADER:
Momenteel zijn homohuwelijken in zes van de vijftig staten plus het hoofdstedelijke district Washington DC legaal. Twee staten willen dat binnenkort legaliseren. Ook in twee indianenreservaten kunnen lesbiennes en homo’s trouwen. Dertig staten hebben het homohuwelijk verboden.