(Van onze correspondent Hanneke Keultjes)
CHICAGO (GPD) – Het is dinsdag 6 november. Voor het laatst besnuffelen de bomhonden van de Secret Service mijn tas en moet ik mijn laptop aanzetten om te laten zien dat het zich niet enkel voordoet als een designhoogstandje van Apple. In McCormick Place, een weinig sfeervol congrescentrum in Chicago, komt een eind aan het verkiezingsjaar.
Chicago is een knappe stad, met de conclusie die Obama in 1985 trok toen hij pas in de stad was aangekomen, kan ik het alleen maar eens zijn. Zelfs toen twee weken geleden mijn onschuldige huurauto werd weggesleept van een parkeerplaats in de niet al te beste wijk South Side, op een naargeestig industrieterrein achter slot en grendel werd gezet en pas na betaling van ‘losgeld’ à 200 dollar werd vrijgelaten, vond ik Chicago leuk.
Toen ik namelijk een half uur in de regen op een straathoek stond te wachten op een taxi (waarom zijn die er nooit als je ze nodig hebt, en altijd als je ze niét nodig hebt?), zag ik dat ik niet op zomaar een straathoek stond.
De clou was een mompelende zwerver die naar een (ik dacht denkbeeldige) plek naast me wees. Ik probeerde de man te negeren, huiverig om in deze wijk aan te pappen met de eerste de beste brabbelende dakloze. Maar toen hij door was gesjokt keek ik toch om. In het plantsoen, tussen sierkooltjes en roze bloeiende vetplanten, lag een steen met een plaquette waarop de beeltenis van de president en de First Lady prijkt.
‘Op deze plek zoende president Barack Obama voor het eerst met Michelle Obama’, las ik. Maar er stond meer op: over hoe Barack Michelle op hun eerste afspraakje meenam naar ijssalon Baskin Robbins en haar daar trakteerde op het lekkerste ijs. Op de stoeprand lepelden ze hun bakje leeg en toen kuste Barack haar. ,,Het smaakte naar chocolade”, zou Obama in 2007 tegen Oprah Winfrey vertellen.
Dat had ik allemaal gemist als mijn auto gewoon had gedaan wat auto’s op parkeerplaatsen doorgaans doen: blijven staan.
Het is één van de vele anekdotes uit een jaar dat grotendeels in het teken stond van de presidentsverkiezingen. Wat leek 6 november 2012 nog ver weg, toen ik op Nieuwjaarsdag in een koud Des Moines, Iowa landde. Daar trapten de Republikeinse presidentskandidaten de voorverkiezingen af. Toen al leek Mitt Romney de enige levensvatbare kandidaat en zag ik hem in zaaltjes in Des Moines, Concord, Cincinnati en Denver transformeren van houten klaas naar een man met presidentieel allure die met zelfvertrouwen voor tienduizenden aanhangers sprak – hij leek er op het eind bijna aardigheid in te krijgen. Maar belangrijker: ik zag de twijfelende Republikeinen, die aanvankelijk nog door Romney overtuigd moesten worden, veranderen in overtuigde Romney-fans. Het bleek niet genoeg.
Toen de rood-wit-blauwe ticker tape neerdwarrelde op de First Family in McCormick Place en journalisten in de perszaal op de tafels dansten uit vreugde over Obama’s herverkiezing kwam het besef: het verkiezingsjaar zit er op. Geen politieke spotjes meer op tv, geen bedelmails van Ann Romney of Michelle Obama of ik toch alsjeblieft 5 dollar wil overmaken naar de campagne en – nog het ergste – geen gesprekken meer met Amerikanen die ik op reis tref. Nu volgt het zwarte gat. Je hoort er wel eens over, maar nu zit ik er zelf in. En in Chicago, waar het het in november 2012 bijna net zo koud is als in Des Moines in januari 2012, word ik er weemoedig van.
Categorie archief: Verkiezingen 2012
GEJOEL EN APPLAUS, GEEN VOLKSFEEST NA WINST OBAMA
(Van onze correspondent Hanneke Keultjes)
CHICAGO (GPD) – Ze zijn te herkennen aan vesten en T-shirts met het campagnelogo, een grote kop koffie en kleine oogjes, die soms verscholen gaan achter een zonnebril. De medewerkers van Barack Obama’s campagnehoofdkwartier in hartje Chicago, die de afgelopen zestig dagen geen dag vrij kregen, druppelen woensdag na een korte feestnacht het kantoor binnen.
De beveiligers klappen en joelen als weer een medewerker met een Democratisch blauw sleutelkoord zijn ID-pasje scant. Ook portier Corintha Metcalf van het kantorenpand aan Randolph Street slaat juichend met een gebalde vuist op de balie. Obama’s herverkiezing is het gesprek van de dag, vertelt ze, al had ze wel een beetje medelijden met de mensen die de afgelopen weken aan één stuk hebben gewerkt. ,,Maar het was niet voor niets. We zijn zo blij.”
De hele stad lijkt een dag na de verkiezingen opgelucht: ook de komende vier jaar is de president van Amerika parttime inwoner van Chicago. Hij vierde ‘election night’, verkiezingsnacht, in congrescentrum McCormick Place in de stad, waar hij in de nacht van dinsdag op woensdag met schorre team zijn campagneteam bedankte. ,,Jullie zijn de besten uit de geschiedenis van de politiek.”
In een bar in Hyde Park, de wijk die Obama ‘thuis’ noemt als hij niet in het Witte Huis is, kreeg Mary Stoner Saunders er tranen van in haar ogen. Vanochtend zag ze hoe Obama’s favoriete restaurant in de wijk net als vier jaar geleden gratis ontbijt uitdeelde. De rij was meterslang. ,,Ik ga er nu weer van huilen”, zegt ze. Het valt door haar zonnebril met grote spiegelende glazen – vanwege de bourbon die ze dronk om de overwinning te vieren – niet te controleren. Al een jaar werkt ze voor het campagneteam en ze is blij dat Obama won van ‘het grote geld’. ,,Obama is in het Amerikaanse volk blijven geloven.”
Stoner Saunders besloot niet naar McCormick Place te gaan. ,,Daar was geen drank”, lacht ze. Maar duizenden gelukkigen die een kaart wisten te bemachtigen, deden dat wel. Ze zwaaiden nadat de tv-stations Obama tot winnaar uitriepen onvermoeibaar met Amerikaanse vlaggetjes en swingden op de campagne-soundtrack van Bruce Springsteen, U2, en heel veel soulmuziek. Buiten trotseerden duizenden anderen de kou om op grote schermen mee te kijken.
Toch is 2012 geen 2008. Dit keer geen volksfeest in het Grant Park in Chicago voor 240.000 mensen, maar op veel kleinere schaal: in een zaal voor 10.000 mensen in congrescentrum McCormick Place aan de oever van Lake Michigan, waar Obama ooit zijn rondjes hard liep.
UITDAGING VS: VERDEELDHEID DOORBREKEN
— met kader —
(Van onze correspondent Hanneke Keultjes)
CHICAGO (GPD) – President Barack Obama, nog maar net herkozen, zei het woensdagnacht tijdens zijn overwinningstoespraak echt: binnenkort wil hij om tafel met Mitt Romney. Met zijn net verslagen Republikeinse uitdager wil hij bespreken hoe ze samen het land vooruit kunnen helpen.
Het was vast symboolpolitiek, maar die uitgestoken hand zal nodig zijn om dat pad voorwaarts te bewandelen. De verkiezingen van dinsdag hebben – 6 miljard dollar aan campagnedollars ten spijt – aan de status quo niets veranderd: Obama blijft nog vier jaar president, de Republikeinen houden de meerderheid in het Huis van Afgevaardigden en de Democraten blijven de baas in de Senaat. Dat was de afgelopen jaren ook zo. Het diep verdeelde congres slaagde er niet in samen te werken en wetten aan te nemen. Tegemoet komen aan ‘de ander’ gebeurde niet, zelfs niet als het ging om niet-controversiële onderwerpen als een agrarische wet.
Daardoor lag het land stil terwijl economische problemen juist om daadkracht smeekten. De waardering van het congres daalde naar recorddiepten. Maar liefst 87 procent van de Amerikanen keurde het werk van de politici in hoofdstad Washington af.
Zal het de komende jaren beter worden? Voor het land zal het moeten – om te voorkomen dat het in het gevreesde ‘fiscale ravijn’ stort, moet er gesneden worden in de overheidsuitgaven – maar het zal niet makkelijk gaan. Anders dan in Nederland, waar Mark Rutte en Diederik Samsom tot elkaar veroordeeld zijn en wel moeten samenwerken, worden er in de Verenigde Staten geen coalities gesmeed.
Samenwerken wordt in de VS ook bemoeilijkt door de polarisatie in het land. Die verdeeldheid in het land is in 2012 groter dan ooit; dat bleek ook weer pijnlijk duidelijk uit de verkiezingsuitslagen. Obama won weliswaar in bijna alle cruciale ‘swing states’, waardoor hij relatief snel de minimaal benodigde 270 kiesmannen voor de winst bij elkaar had, maar de marges waren overal klein. Veel kleiner dan bij zijn historische overwinning van vier jaar geleden.
Terwijl Republikeinen al klagen dat ze president door die kleine marge geen mandaat heeft, is er wel een verschil ten opzichte van de afgelopen vier jaar: de door Republikeinse senator Mitch McConnell uitgesproken missie van zijn partij om te zorgen dat Obama slechts één termijn president is, is mislukt. Daarbij heeft houding in het congres voor beide partijen niet tot electoraal gewin geleid. Wellicht is het besef doorgesijpeld dat het de komende vier jaar anders moet.
Mogelijk zullen de woorden van Obama, maar ook die van Romney, een begin zijn van voorzichtige samenwerking. De speech waarin de Republikeinse presidentskandidaat – na lang dralen – zijn verlies erkende, leek ondanks de teleurstelling recht uit zijn hart te komen. ,,In een tijd van grote uitdagingen voor Amerika, bid ik dat de president succesvol zal zijn in het leiden van ons land.” Romney is er net als Obama van doordrongen dat dat succes afhankelijk is van de samenwerking in en met het congres.
KADER
Hoewel de president en de verhoudingen in het congres in 2013 hetzelfde blijven, is er ook verandering. De tussentijdse verkiezingen van 2010 betekenden winst voor rechts, de verkiezingen van 2012 zullen de boeken in gaan als winst voor links. Er werd afgerekend met de ultraconservatieve Tea Party, die bij de tussentijdse verkiezingen van 2010 nog een grote overwinning behaalde. Zo werd Tea Party-ster Allen West uit Florida weggestemd en wist Michele Bachmann, ook ooit nog presidentskandidaat, haar zetel in het Huis van Afgevaardigden maar net te behouden. Ze kreeg krap één procent meer stemmen dan haar uitdager. In Missouri verloor de rechtse Todd Akin – bekend van zijn opmerking dat vrouwen niet zwanger raken van verkrachting – van de zittende Democratische Claire McCaskill. De linkse opmars begon op ‘election night’ in Massachusetts met de winst van een senaatszetel door Elizabeth Warren. De Harvardprofessor en heldin van links, wordt al genoemd als presidentskandidaat voor 2016. In Wisconsin werd Tammy Baldwin als senator gekozen, ze is daarmee de eerste openlijke homoseksuele senator in de VS. Verder stemden Maine en Maryland vóór het homohuwelijk en de staten Colorado en Washington voor toestaan van recreatief gebruik van wiet. Die laatste maatregel is vooral symbolisch: voor de federale wet blijft marihuana illegaal.
DROOM WORDT WERKELIJKHEID, OOK VOOR OBAMA’S ‘GROTE BROER’
(Van onze correspondent Hanneke Keultjes)
CHICAGO (GPD) – Zijn stem heeft duidelijk te lijden gehad van de lange campagne. Maar Barack Obama heeft zijn doel bereikt. Hij is herkozen, dus wanneer de glimmende confetti in McCormick Place in Chicago naar beneden is gedwarreld en hij First Lady Michelle en zijn dochters Sasha en Malia heeft geknuffeld, dwingt hij zich tot het uiterste om zijn campagneteam en alle vrijwilligers te bedanken. Met moeite komt zijn stem uit boven het gejuich van duizenden van die vrijwilligers. ,,Jullie zijn de beste uit de geschiedenis van de politiek.”
Camille Myaole is één van die vrijwilligers. Voor Obama op het podium verscheen, kwam ze met behulp van haar wandelstok de zaal binnen, knipperend met haar ogen tegen het felle licht in de overweldigend rood-wit-blauw gedecoreerde zaal. ,,Dit is een droom die werkelijkheid wordt”, klinkt het zacht, terwijl ze zich met behulp van haar wandelstok een weg baant door de aanwezigen. De dame is uit Atlanta, Georgia naar Chicago gekomen om samen met Barack Obama zijn herverkiezing te vieren. ,,Ik ben zo trots op mijn president.”
Duizenden gelukkigen die een kaart wisten te bemachtigen, deelden die trots dinsdagnacht. Ze zwaaiden na het tot winnaar uitroepen van Obama door de tv-stations onvermoeibaar met Amerikaanse vlaggetjes en swingden op de campagne-soundtrack van Bruce Springsteen, U2, en met ook heel veel soulmuziek. Buiten trotseerden duizenden anderen de kou om op grote schermen mee te kijken.
Toch is 2012 geen 2008. Dit keer geen massaal volksfeest in het Grant Park in Chicago voor 240.000 mensen, maar op veel kleinere schaal: in een zaal – al heeft die dan wel een capaciteit van 26.000 mensen – in congrescentrum McCormick Place aan de oever van Lake Michigan, waar Obama ooit zijn hardlooproute had.
Waar vele Obama-aanhangers de afgelopen vier jaar hun euforie voelden wegebben, werd Eric ‘Lionman’ O’Neal senior juist alleen maar enthousiaster, vertelt hij. ,,In 2008 stemde ik wel op hem, maar zat er bij mij geen passie achter. De afgelopen vier jaar heb ik gezien wat hij bereikt heeft. En toen dacht ik: wow.”
De voormalig karatekampioen vergelijkt de Amerikaanse economie in 2008 met een auto die total loss is. ,,Obama had geen monteur, geen onderdelen, geen garage, maar toch wist hij die auto op te knappen. En nu is 99 procent van die auto gemaakt, en dan klagen we nu dat er nog een deukje in de bumper zit?”
Om die boodschap te verspreiden kon Obama zijn hulp gebruiken, vond O’Neal. Dus verliet hij zijn karateschool in de zuidelijke stad New Orleans, wetende dat Obama daar, in de conservatieve staat Louisiana, toch niet zou winnen, en ging op campagnepad. ,,In staten als Wisconsin kon ik echt het verschil maken. Dat we daar gewonnen hebben, daar ben ik trots op.”
Zijn wekenlange inzet voor Obama leverde hem gisteren (dinsdag) een speciale toegangskaart op, eentje waarmee hij achter het podium staat, dichtbij de president. ,,Daar deed ik het niet voor hoor. Maar bijzonder is het wel. Ik ben een maand ouder dan hij is, maar hij voelt als mijn grote broer.”
OBAMA – TOCH NOG MAKKELIJK – HERKOZEN
(Van onze correspondent Hanneke Keultjes)
CHICAGO (GPD) – Terwijl Mitt Romney tot het allerlaatste moment campagne voerde, speelde Barack Obama nog schijnbaar ontspannen een potje basketbal in Chicago. Een ritueel dat hem in het verleden geluk heeft gebracht, en hem – bijgeloof of niet – ook nu weer niet teleurstelde. Obama heeft zijn tweede termijn, hij is nog vier jaar de president van de Verenigde Staten.
Obama wist in wat begon als een spannende verkiezingsavond uiteindelijk cruciale ‘swing states’ te winnen: de meerderheid van de kiezers in Wisconsin, New Hampshire, Pennsylvania, Virginia, Florida en ook hoofdprijs Ohio stemde op de zittende president. Romney wist slechts één sleutelstaat te winnen: North Carolina. Zo werd het voor Romney onmogelijk om de 270 kiesmannen te verzamelen die nodig zijn om president te worden, hoewel de marge in het totale aantal uitgebrachte stemmen krap was.
Heeft Obama de verkiezingen gewonnen of heeft zijn Republikeinse uitdager Romney ze verloren? Romney stelde de afgelopen zes jaar in het teken van zijn missie om president te worden, iets waar zijn vader George niet in slaagde.
Vanaf 2007 voerde hij bijna aan één stuk campagne. En de omstandigheden – de staat van het land – zaten hem mee: een slecht draaiende economie, grote werkloosheid, een torenhoge staatsschuld, groeiende ontevredenheid in het land en een president die er niet in slaagde de economische puinhopen in vier jaar op te ruimen. Romney, met zijn zakenervaring, voerde campagne met de boodschap dat hij wel zou zorgen voor een economisch welvarend Amerika.
Toch lukte het hem niet. Romney’s campagne stapelde blunder op blunder, met als dieptepunt de uitgelekte video waarin de presidentskandidaat 47 procent van de Amerikanen wegzette als mensen die op de zak van de overheid teren. Het eerste presidentsdebat, wat Romney won, gaf hem tijdelijk weer hoop. Maar na zijn teleurstellende optreden was Obama weer bij de les, en hij revancheerde zich in de twee debatten daarna.
Obama had ook drie geheime wapens. – Oud-president Bill Clinton, die zijn stem op talloze campagnestops schor sprak voor zijn partijgenoot en gekscherend ‘secretary of explaining stuff’ (‘minster van dingen uitleggen’) werd genoemd. – De latino’s, die voor de overgrote meerderheid trouw op de Democraten stemmen. Vooral in Florida profiteerde Obama van dat deel van het electoraat: zonder die steun had hij de staat aan Romney verloren. – En de vrouwen, die nooit echt warm liepen voor Romney.
Bovendien kan de president bogen op een enorme campagneorganisatie. Zijn ‘Obama for America’ bemenste zeshonderd kantoren in het land met vele duizenden vrijwilligers, tegen slechts driehonderd campagnebureaus van Romney. Obama’s vrijwilligers liepen de benen uit hun lijf, klopten hun vingers blauw op voordeuren van medeburgers, en reisden naar Iowa, Ohio en Pennsylvania om in die cruciale staten twijfelende kiezers over te halen. Het bleek niet voor niets.
STEMMEN OP ROMNEY IN OBAMA’S WIJK IN CHICAGO
(Van onze correspondent Hanneke Keultjes)
CHICAGO (GPD) – Het is een beetje vloeken in de kerk, dat beseft Monica Phillips ook wel. In het stembureau in de United Church of Hyde Park in Chicago heeft zij zojuist haar stem uitgebracht op Mitt Romney. De student Mesopotamische talen aan de Universiteit van Chicago zegt het op fluistertoon. Hier, in de wijk waar het huis van Barack Obama staat, is de Republikeinse uitdager van de Democratische president niet populair.
Het was voor haar een moeilijke keuze, zegt ze zuchtend, ook omdat ze in Obama’s buurt woont. ,,Volgens mij zijn het allebei geweldige personen en hebben ze op hun manier het beste voor met het land. Maar ik ben student en ik wil straks ook graag een baan.” Phillips denkt dat Romney het beste banenplan heeft. ,,Bovendien heeft hij met de Olympische Spelen in Salt Lake City en als gouverneur van Massachusetts laten zien dat hij kan zorgen voor een sluitende begroting. En zo conservatief is hij niet hoor. In werkelijkheid is hij gematigd.”
Ondanks dat in de staat Illinois al vanaf 22 oktober gestemd kon worden, is het druk in de kerk. ,,In dit kiesdistrict lijkt niemand eerder gestemd te hebben”, lacht Rosalee Atkins, die het stemmen in dit stembureau al meer dan vijftien jaar in goede banen leidt. Maar dit jaar moet zij door een herindeling veel mensen die al jaren in de kerk stemmen, naar een ander stembureau sturen. ,,Dit was altijd het eerste district, maar nu is het district 27. Dat wekt verwarring. Gelukkig is het andere stembureau dichtbij.”
Buiten het stembureau roept Lael Dillard het hard in haar mobiele telefoon. Zojuist kwam ze president Obama met zijn gevolg tegen, die in Chicago de verkiezingsdag doorbrengt. ,,Heel cool”, roept ze enthousiast. ,,Ze klagen hier altijd wel, dat alle wegen worden afgezet als hij ‘thuis’ is, maar niemand vind het echt erg hoor. Iedereen wil dat hij wint.”
De uitslag van de verkiezingen zal vanochtend (woensdagochtend) pas bekend zijn. Het is gisteren (dinsdag) overduidelijk op wie Dillard heeft gestemd. Ze is een grote Obama-fan en stemde in 2008 ook al op hem. Met haar kinderen van acht en tien keek ze naar alle drie debatten. Hij heeft volgens haar veel voor het land gedaan, dat merkte ze zelf ook. ,,Ik kreeg meer belasting terug en hij heeft ervoor gezorgd dat de gezondheidszorg beter wordt. En toen hij de auto-industrie redde, zag je hier in Hyde Park dat veel mensen een nieuwe auto kochten om hun steun te betuigen.”
Binnen, onder banieren met teksten als ‘Heer heb genade’ staan de stemloketten opgesteld. Op het stembiljet, op posterformaat, moeten kiezers de twee delen van een pijl met elkaar verbinden om een stem uit te brengen. Naast de keus tussen Obama en Romney, staan er nog andere keuzes op het gigantische papier: kandidaten voor het Huis van Afgevaardigden, voor het staatsparlement, voor rechtbanken in de staat Illinois. Het kost de kiezer zo’n twintig minuten om alle keuzes te maken.
Maar de allerbelangrijkste keuze is die tussen de presidentskandidaten, erkent Ahmd Azar. Hij is recent van North Carolina naar Chicago verhuisd en vindt het heel bijzonder dat hij in Obama’s eigen wijk op hem kan stemmen. ,,Dat ga ik straks wel even aan mijn vrienden vertellen.”
De reden voor zijn stem is simpel, zegt Azar. ,,Ik kan hem vertrouwen, ik weet wat ik aan hem heb. De afgelopen vier jaar heeft hij zich bewezen. Bij Romney vraag ik me af of hij zich als president wel zal inzetten voor alle Amerikanen. Hij heeft zich in dat uitgelekte filmpje nogal laatdunkend uitgelaten over 47 procent van zijn landgenoten. Dat hoort niet, als je president wilt worden.”
WAAROM OBAMA WINT EN WAAROM ROMNEY WINT
(Van onze correspondent Hanneke Keultjes)
De stembureaus in de VS zijn open. Weg met de peilingen, die beide kandidaten in hun voordeel uitleggen. Het duurt nu niet lang meer voor de uitslag van de enige peiling die er toe doet bekend is: de verkiezing zelf. Tot die tijd verplaatst Hanneke Keultjes zich in de kandidaten en betoogt waarom Barack Obama wint en waarom Mitt Romney wint.
OBAMA’S BELEID WERKT
NEW YORK (GPD) – Het kan niet misgaan. Kijk maar naar de peilingen. Het beleid dat Barack Obama vier jaar geleden heeft ingezet, werkt. Langzaam krabbelen de Verenigde Staten op uit het economische dal. Iedere maand komen er meer banen bij. Het enige dat Barack Obama nog nodig heeft, is een tweede termijn om het karwei af te maken. Dat verdient hij ook.
Obama vroeg deze campagne om geduld, nog ‘four more years’, vier jaar extra, om ‘voorwaarts’ te marcheren en niet onder Mitt Romney terug te keren naar het verleden. Obama heeft weliswaar niet al zijn campagnebeloftes waar kunnen maken, maar hij heeft een klinkende staat van dienst. Obama heeft toch mooi afgerekend met Osama bin Laden, beëindigde de oorlog in Irak, zorgde dat homoseksuele militairen hun geaardheid niet langer verborgen hoeven te houden en dankzij Obamacare, de hervorming van de gezondheidszorg, loopt er in 2014 geen onverzekerde Amerikaan meer rond.
Ook redde hij de auto-industrie in Detroit. Als het aan Romney had gelegen, waren de ‘big three’ (Chrysler, Ford en General Motors) failliet gegaan. Dan waren er duizenden werklozen bijgekomen – en dat voor een kandidaat die zegt dat hij banen gaat scheppen.
Romney daarentegen is vooral druk met belastingvoordeeltjes voor de rijkste één procent van de bevolking. Bovendien doen zijn plannen erg denken aan de neoconservatieve politiek van George W. Bush, waar iedereen tabak van heeft. Ook wisselt Romney voortdurend van standpunt – zo wil hij de ene dag de abortuswet aanpassen en zegt hij de andere dag dat hij niks zal doen om abortus aan banden te leggen – dat wekt geen vertrouwen.
Nee, dan Obama. De kiezers weten wat ze aan hem hebben: een krachtig leider die pal staat voor de middenklasse, die een derde van de Amerikaanse bevolking omvat.
Als dat alles de kiezer niet overtuigt, calculeerde de New York Times ook nog dat Obama op basis van zijn voorsprong in cruciale staten en vanwege het kiessysteem waarin de winst in die staten de doorslag geeft, veel meer wegen heeft naar de winst dan Romney (431 tegen 76). Alleen al daarom wordt Obama president.
ROMNEY ZAL OBAMA’S BELOFTEN WAARMAKEN
NEW YORK (GPD) – Het kan niet misgaan. Kijk maar naar de peilingen. Amerikanen zien nu in dat het Mitt Romney is die echte ‘change’, verandering, gaat brengen. De ontevredenheid over de economie is groot en hij is de president die het roer om gaat gooien.
Zelf hamerde de Republikeinse presidentskandidaat daar tijdens de campagne-eindspurt ook op. Ja, die Barack Obama, die mag vier jaar geleden dan wel campagne gevoerd hebben met zijn kreet ‘hoop en verandering’, maar daar kwam bitter weinig van terecht. Samenwerken met het congres deed hij al helemaal niet. Sterker: afspraken met de Republikeinse leider John Boehner lieten soms maanden op zich wachten. Wetgeving werd geblokkeerd, het land raakte gepolariseerd. Is dat wat Obama bedoelde toen hij het over samenwerking tussen de partijen had?
Nee, Romney kan dat beter. Als zakenman is hij gewend compromissen te sluiten om een doel te bereiken. Als gouverneur van Massachusetts deed hij dat ook. Waar Obama het liet afweten, heeft Romney al bewezen dat hij kan samenwerken.
Daarbij is Romney degene die de verzwakte economie weer aan het bloeien krijgt. Het is allemaal leuk, die wind- en zonne-energie waar Obama zich sterk voor maakt, maar Amerika heeft energiebronnen nodig die afrekenen met de afhankelijkheid van buitenlandse olie. Daarom moet er geboord worden, in zee bijvoorbeeld, moet de Keystonepijplijn – waarmee ruwe olie van Canada naar de VS wordt getransporteerd – worden aangelegd en moet de Amerikaanse kolenindustrie gestimuleerd worden. Dát schept pas banen.
Al die overbodige overheidsuitgaven van de regering-Obama, die de vrije markt dwarsbomen, zal Romney aan banden leggen. Dat zal de torenhoge staatsschuld, die onder Obama alleen maar hoger is geworden, verminderen.
Bovendien zullen veel mensen die dat niet tegen opiniepeilers durfden te zeggen vandaag Republikeins stemmen. Het is hip om links te zijn: kijk maar naar alle beroemdheden en de linkse media. Maar achter het gordijn van het stemhokje, zullen zij toch op de Republikein stemmen. Daarom wordt Romney president.
AMERIKA KIEST: OPKOMST
(Van onze correspondent Hanneke Keultjes)
(GPD) – Nooit eerder heb ik een vrouwelijke taxichauffeur getroffen, en dat zeg ik als ik op het vliegveld van Denver bij Samira Habib in de auto stap. Ze trekt haar oranje hoofddoek nog wat strakker om haar hoofd en zegt vastberaden: ,,Dat kunnen vrouwen ook hoor.”
Oeps, zo had ik het natuurlijk niet bedoeld. Maar al snel komt het goed tussen Samira en mij. Ze vertelt hoe ze zestien jaar geleden vanuit Ethiopië naar de VS is gevlucht. Hoe ze inmiddels Amerikaans staatsburger is. En hoe dol ze is op Barack Obama.
Blijft Obama nog vier jaar op 1600 Pennsylvania Avenue wonen of trekt Mitt Romney met zijn Ann op 21 januari in het Witte Huis? Een jaar lang heeft Amerika naar de presidentsverkiezingen toe geleefd/de presidentscampagne vervloekt. Vandaag moet het verlossende woord klinken (als stembusellende zoals in 2000 tenminste uitblijft). Het is een dooddoener, maar de sleutel is in handen van de kiezers. En vooral hoe massaal die naar de stembus komen.
Opkomst is dus cruciaal. Daarom verbaast het me dat Samira, na haar zojuist verklaarde liefde voor Obama, zegt dat ze nog niet weet of ze in 2012 wel gaat stemmen. Ja, in 2008 deed ze dat wel, op Obama natuurlijk. ,,Maar wat heeft hij de afgelopen vier jaar nou bereikt?”
Ik schreef op deze plek al eerder over het tanende enthousiasme voor en over Obama 2012 ten opzichte van Obama 2008. Dat is deze dinsdag zijn grootste gevaar. Want waar veel Democratische kiezers apathisch zijn over de verkiezingen, zijn Republikeinen wél gemotiveerd om een andere president te kiezen. Kiezers die al tijden niet meer stemden, staan nu te trappelen om vandaag op een drafje naar stemcomputer of stemhokje te gaan en voor Mitt Romney te kiezen.
Daarom sprak Obama het laatste campagneweekend zijn stem letterlijk en figuurlijk schor op acht podia in zeven staten. Hij moest nog even het vuur oppoken. De president kwam ook nog langs in Samira’s thuisstaat Colorado. Ik ben benieuwd of hij haar overtuigd heeft. Misschien blijft ze vandaag gewoon thuis. Of rijdt ze in haar taxi. Wat ze namelijk uitstekend kan.
AMERIKA KIEST: ‘SCHOOLREISJE’ NAAR OHIO
(Van onze correspondent Hanneke Keultjes)
(GPD) – Het doet nog het meest denken aan het verzamelpunt voor een schoolreisje. Op de negende verdieping van 520 8th Avenue in New York meldt de ene na de andere zich met rugzak, weekendtas, slaapzak en/of koffer. Maar dit zijn geen kinderen. Ze zijn oud, jong, man, vrouw, dik, dun, zwart, wit en hebben één ding gemeen: ze gaan naar Ohio om campagne te voeren voor Barack Obama.
Daar, in het NewYorksekantoor van Obama zie ik hoe Josh Clayton een blauwe sticker op z’n borst geplakt krijgt. Het geeft aan dat hij in niet in de gele, groene of roze bus zit (schoolreisje, ik zei het toch!), maar in de blauwe naar de staatshoofdstad Columbus. ,,Hoe kan het ook anders”, grapt hij. Want blauw is in verkiezingstijd niet zomaar blauw, maar ‘Democrat blue’.
De Verenigde Staten bestaan uit vijftig staten. Maar tijdens de presidentsverkiezingen lijken er maar een handvol over te zijn: in die staten is het nagelbijtend spannend wie er gaat winnen (in de andere staten is dat al een uitgemaakte zaak, daarom heeft Mitt Romney niet eens een kantoor in New York). ,,Helaas worden deze verkiezingen vanwege ons kiessysteem in één staat beslist”, zegt Josh: ,,Ohio.”
Dan is het niet gek dat in die staat Obama en Romney het hardst vechten om de winst. Niet alle wegen naar het Witte Huis leiden door Ohio, maar zonder die staat wordt het een stuk moeilijker om er te komen. Alle hulp is dus welkom, ook als die van ver buiten die staat moet komen.
Vandaar de vier propvolle bussen. Die zijn nodig om de New Yorkers in tien uur van Manhattan naar Columbus te brengen, waar ze vier dagen lang op deuren kloppen om kiezers ervan te overtuigen op Obama te stemmen. Dat betekent ook vijf nachten bivakkeren bij lokale Obama-vrijwilligers op luchtbedden en banken.
Ik ben verbaasd dat zoveel van mijn stadsgenoten dit offer willen brengen voor een politicus. Maar Josh, behangen met rugzak, laptoptas en slaapzak, vindt het logisch. ,,Vanwege Sandy kan ik niet werken. Dan kan ik net zo goed naar Ohio gaan, waar ik nog wel nuttig ben. Daar zorg ik er misschien voor dat Obama de tweede termijn krijgt die hij verdient.”
AMERIKA KIEST: ‘YOU DIDN’T BUILD THAT’
(Van onze correspondent Hanneke Keultjes)
(GPD) – Herb Brodsky is in geen jaren een Starbucks binnengelopen. ,,Als je een echt goede hamburger wilt, ga je ook niet naar McDonald’s.” De koffie die bij de koffieketen wordt geschonken, vindt hij bocht. De koffiebonen zijn er te lang geroosterd. ,,Het is net als met steak: als die doorbakken is, proef je niks meer van het vlees.” Herb kan het weten, hij is koffiebrander.
Tien jaar geleden richtte hij samen met zijn zoon Jake Novo Coffee op, een koffiebranderij gespecialiseerd in ‘goede’ koffie. Ik ben in zijn zaak op een industrieterreintje in Denver om één vraag te stellen: hebben de Brodsky’s hun zaak zelf opgebouwd?
Dat is namelijk dankzij een uitspraak van Barack Obama een onderwerp in deze verkiezingscampagne. ,,Als je een bedrijf hebt, you didn’t build that.” De president bedoelde niet dat een ondernemer het niet zelf heeft opgebouwd, maar dat er altijd voorwaarden en omstandigheden zijn die succesvol ondernemerschap mogelijk maken.
Maar die context vergat Romney gemakshalve even. Die hoorde kritiek op ondernemers en dacht: bingo! Want Obama’s opmerking was een perfect voorbeeld van een president die tegen de vrije markt is en hoe zijn regering er alles aan doet om blokkades op te werpen die het voor ondernemers moeilijk maken. Op de Republikeinse conventie, deze zomer, stond zelfs een hele dag in het teken van ‘We Build It’ (het is wél onze verdienste).
Terug naar de koffiebranderij in Denver. Herb moest lachen om mijn vraag en zei: ,,We build it.” Om vervolgens direct te nuanceren: ,,Maar we hebben het niet helemaal zelf gedaan.” Toen Novo Coffee in 2002 begon, waren er belastingvoordelen die het voor vader en zoon makkelijker maakten. Daar profiteren ze nog altijd van. ,,Ik heb op geen enkele wijze het gevoel dat ik door de overheid wordt gedwarsboomd. Integendeel.”
Toch blijkt Romney’s slimme gebruik van Obama’s niet zo slim gekozen woorden een gouden greep. Het is blijven hangen in de hoofden van veel MKB’ers: Obama denkt niet dat ik mijn eigen zaak zelf heb opgebouwd. Dat gaat hem stemmen kosten.
Standplaats New York 