(Van onze correspondent Hanneke Keultjes)
NEW YORK (GPD) – Shari Ross vult deze week haar stembiljet in. Gewoon thuis in Boulder, Colorado, aan de keukentafel. ,,Daar kan ik op mijn gemak, met een kop koffie, kijken wie mijn stem krijgt en misschien nog even op internet naar meer informatie zoeken over de kandidaten. We kiezen immers veel meer dan een president.”
Ross is niet de enige die voor dinsdag 6 november, de echte verkiezingsdatum, stemt. Ook president Barack Obama gaat vandaag (donderdag) al naar de stembus in zijn thuisstad Chicago. Een historische beslissing, want het zal de eerste keer zijn dat een zittende president al vóór de verkiezingsdag zijn stem uitbrengt.
Vroeg stemmen, in een stembureau dat soms al weken voor 6 november open is, is dit jaar toegestaan in 31 staten en het hoofdstedelijke district DC. Meer dan ooit. Idaho en South Dakota waren de eersten. Daar konden inwoners al vanaf 21 september hun presidentiële stem uitbrengen.
Per brief stemmen – ooit enkel voorbehouden aan militairen – mag in 48 staten, al is in 21 staten nog wel een goed excuus nodig om niet persoonlijk naar het stemhokje te komen. Professor Seth Masket van de University of Denver vergelijkt het met het betalen van rekeningen: ,,Sommige mensen betalen meteen, anderen wachten tot de uiterste datum; zo is het ook met stemmen.”
Omdat er tijdens de komende verkiezingen op veel meer gestemd wordt dan op de presidentskandidaat alleen – Amerikanen kiezen onder andere senatoren en afgevaardigden op federaal en staatsniveau, gouverneurs, burgemeesters, rechters, openbaar aanklagers, schoolbesturen en sheriffs – kan de wachttijd in het stembureau op 6 november oplopen. Het kan dan gewoon praktischer zijn om vooraf een stembiljet aan te vragen en in je eigen tempo in te vullen.
Geschat wordt dat dit jaar 40 procent van de Amerikaanse kiezers net als Obama en Ross al vóór 6 november zijn stem uitbrengt. En dat terwijl het zwaartepunt van de presidentscampagne ligt op de laatste weken vóór de verkiezingsdag.
Voor de kiezers is dat een voordeel, voor de kandidaten kan het een nadeel zijn, zegt politicoloog Masket. ,,Er zijn op deze manier voor Romney en Obama niet zo veel mensen meer over om over te halen op hen te stemmen. Bovendien worden de effecten van de debatten en welke kandidaat daarin het beste naar voren komt minder als veel Amerikanen hun stem al hebben uitgebracht.”
Al voert de president juist campagne om iedereen zo vroeg mogelijk naar de stembus te krijgen. In 2008 heeft Obama veel stemmen gewonnen onder de vroege kiezers. Bovendien: als veel kiezers in een bepaalde staat hun stem al hebben uitgebracht, kan de Obama-campagne de aandacht op een ander cruciaal deel van het land richten.
First Lady Michelle Obama vertelde vorige week een menigte in de Amerikaanse staat Ohio, één van de staten die vroeg naar de stembus mag, nog trots dat zij per brief al op haar echtgenoot had gestemd. Via Twitter verspreidde ze een foto van haar stembiljet, net voor dat op de post ging naar haar thuisstaat Illinois.