(Van onze correspondent Hanneke Keultjes)
NEW YORK (GPD) – Iedere ochtend keek Steve Jobs in de spiegel en stelde hij zichzelf deze vraag: als dit de laatste dag van mijn leven was, zou ik dan willen doen wat ik vandaag ga doen? ,,Als het antwoord te veel dagen achter elkaar ‘nee’ was, wist ik dat ik iets moest veranderen”, zei Jobs tijdens een toespraak voor Stanford University in 2005. Jobs – bevlogen, enthousiast, levenslustig – was toen net genezen van alvleesklierkanker. Woensdag zou de ziekte hem alsnog, op 56-jarige leeftijd, fataal worden. Nieuws dat velen lazen op hun iPhones en iPads, een dag nadat Apple – zonder Jobs – de iPhone 4S presenteerde.
Jobs vergaarde faam als topman van Apple, het elektronicabedrijf dat hij in 1976 mede oprichtte. Maar hij was meer dan een bestuurder: hij was een visionair, die zich persoonlijk bemoeide met de apparaten die Apple in de markt zette. Steve Jobs was Apple en Apple was Steve Jobs. De iMac, de iPod, de iPhone, de iPad: allemaal dragen ze het stempel van goedkeuring van Jobs zelf. En als hij, wandelend over een podium in zijn eeuwige zwarte coltrui, spijkerbroek en sneakers zijn nieuwste producten presenteerde, dan moesten alle details kloppen. Dat ging zelfs zover dat Jobs er persoonlijk voor zorgde dat de kleur geel van de tweede letter ‘o’ van het Google-logo op de iPhone werd aangepast. Hij sommeerde één van de directeuren van Google hem thuis te bellen – op een zondag. ,,Ik ben er niet blij mee, het is gewoon verkeerd”, vertelde hij de verbaasde Google-directeur. Een dag later was het gefixt. Als eerbetoon zette Google gisteren Jobs’ naam op zijn homepage.
Jobs biologische moeder was een ongetrouwde studente en besloot haar baby in 1955 op te geven voor adoptie. Ze had één eis: de ouders moesten een universiteitsdiploma hebben. Baby Jobs zou geadopteerd worden door een advocatenechtpaar. Maar die besloten op het laatste moment dat ze liever een dochtertje wilden. Dus kwam Jobs terecht bij een moeder zonder universiteitsdiploma en een vader die zijn middelbare school niet eens had afgemaakt. Ze moesten Jobs’ biologische moeder beloven dat ze haar baby naar de universiteit zouden sturen. Maar Jobs zag er na een semester de waarde niet van in en besloot zijn ouders niet langer op kosten te jagen. Hij schreef zich uit, maar bleef colleges volgen. Slapen deed hij op de grond bij vrienden, maaltijden at hij in de tempel van de Hare Krishna. Afstuderen deed hij nooit.
Het ontbreken van een diploma hinderde hem niet. Jobs richtte samen met twee vrienden Apple, Inc. op. Het succes volgde pas later. Daarvoor moest Jobs in 1985 eerst door de door hemzelf aangenomen directeur worden ontslagen, om er na een paar omzwervingen in 1996 weer terug te keren. Daarop volgden de gouden jaren. Apple werd weer winstgevend, verkocht miljoenen iPhones en iPads en groeide dit jaar zelfs uit tot ’s werelds grootste bedrijf.
Terwijl Apple floreerde, ging de gezondheid van Jobs achteruit. In de afgelopen acht jaar ging hij drie keer met ziekteverlof. Hij genas van alvleesklierkanker, onderging in 2009 een (geheime) levertransplantatie en januari van dit jaar liet zijn lichaam hem weer in de steek. Eind augustus legde hij zijn functie als hoogste baas neer.
Apple kondigde zijn dood aan met de woorden dat ‘de wereld onmetelijk veel beter is’ dankzij Jobs en eerde hun topman met een grote zwart-wit foto op de website. Microsoft-baas Bil Gates, een concurrent van Apple, noemde het een ‘waanzinnige eer’ om met Jobs te hebben mogen samengewerkt. Facebook-bedenker Mark Zuckerberg noemde Jobs zijn mentor.
Pas recent hoorde de biologische vader van Jobs, de 80-jarige Syrische immigrant Abdulfattah John Jandali, dat het kind dat hij destijds afstond uitgegroeid is tot de beroemde Apple-topman. Jandali, nu directeur van een casino in Reno, Nevada, zei eind augustus in the New York Post dat hij niet de indruk wilde wekken dat hij op het fortuin van zijn zoon uit was. ,,Ik zou nooit de telefoon oppakken om hem te bellen, zelfs niet als één van ons op ons sterfbed zou liggen.”