(Van onze correspondent Hanneke Keultjes)
NEW YORK (GPD) – Nu alle concurrentie weg is, likt de Republikeinse presidentskandidaat Mitt Romney zijn wonden. De voorverkiezingen duurden lang en waren hard, dat wil niet zeggen dat de beschadigde Romney in november kansloos is tegen president Barack Obama. Integendeel.
Romney is niet de eerste kandidaat die gekreukeld uit de primaries komt, zegt politicoloog Sam Popkin, verbonden aan de Universiteit van Californië in San Diego. Popkin: ,,Bill Clinton was in 1992 ook impopulair. Hij werd gezien als een rijke, luie, dienstplicht ontduikende rokkenjager.” Democraten zagen bij de voorverkiezingen in Californië zelfs liever George Bush senior of Ross Perot dan Clinton, zo bleek uit kiezersonderzoek. Maar de Democraten wisten dat om te buigen tot iemand die zich op had gewerkt, die bij zijn opa woonde, die afhankelijk was van een studiebeurs. ,,Zo zagen de kiezers hem ineens in een ander licht.” Maar bij Clinton ging het om de persoonlijkheid, bij Romney gaat het om het beleid. ,,Dat is een heel ander verhaal.”
Romneys conservatieve concurrenten hebben Romney immers naar rechts getrokken, waar hij als gematigde Republikein eigenlijk niet thuis hoort. Ook hebben ze hem gedwongen afstand te nemen van zijn eigen beleid: het zorgstelsel in Massachusetts dat Obama als de blauwdruk gebruikte voor zijn hervorming van de gezondheidszorg. Popkin: ,,Romney schreef ooit dat zijn plan de perfecte oplossing voor de VS zou zijn. Maar nu roept hij dat het teruggedraaid moet worden.”
Dat Romneys eigen campagneadviseur zich in maart liet ontvallen dat de campagne tot dan toe kon worden ‘gereset’, zoals een Etch-A-Sketch, een Amerikaans tekenspeeltje voor kinderen: even schudden en de tekening op het scherm is weg. Maar zo makkelijk gaat dat niet, waarschuwt Popkin. ,,Je kunt het beeld veranderen door informatie toe te voegen, maar eenmaal gemaakte uitspraken zijn niet uit te wissen.”
Nu Newt Gingrich ook de stekker uit zijn campagne trekt, voert alleen Ron Paul met zijn jonge en loyale aanhang campagne, vooral om binnen de partij een vinger in de pap te krijgen. Romney kan zich volledig richten op Obama.
Terwijl Obama volgens Republikeins strateeg Ron Bonjean nog zoekt naar een juiste strategie, positioneert Romney zich al meer richting het midden, om daarmee ook de gematigde Republikein en de zo belangrijke onafhankelijke kiezer aan te spreken. De harde campagnestrijd heeft van Romney juist een betere kandidaat gemaakt, stelt hij, zoals Barack Obama in 2008 ook sterker uit het gevecht met concurrent Hillary Clinton kwam. ,,Alleen de discussie over sociaal-conservatieve onderwerpen als anticonceptie en abortus tussen Rick Santorum en Romney heeft de partij geen goed gedaan”, zegt Bonjean, ooit woordvoerder van Republikeinse topstukken in het congres. ,,Het gaat om banen, banen, banen.”
Als Romney zorgt dat de economie het enige campagnethema wordt, heeft hij de meeste kans om op 6 november te winnen. Popkin: ,,Dan kan hij Obama wegzetten als de man die praat over werkgelegenheid, maar dat hij degene is die dankzij zijn achtergrond als zakenman echt banen gaat creëren.”