(Van onze correspondent Hanneke Keultjes)
NEW YORK (GPD) – Het waren maar 168 stappen van het appartement in de New Yorkse wijk Soho naar de halte van zijn schoolbus. Op 25 mei 1979 lieten zijn ouders de zesjarige Etan Patz voor het eerst alleen gaan. Hij verdween spoorloos en 33 jaar lang bleef de verdwijning een groot raadsel. Donderdag was er een doorbraak. De politie arresteerde een verdachte.
Etan Patz was het eerste Amerikaanse vermiste kind die op de zijkant van Amerikaanse melkpakken verscheen. Zijn vader, professioneel fotograaf, had de foto zelf gemaakt. Wekenlang staarde een jongetje met blond piekhaar en een verlegen glimlach ontbijtende Amerikanen aan, maar tips (Etan zou gezien zijn in alle wijken van Manhattan, Etan zou met een man in een taxi zijn gestapt, Etan zou ’s avonds nog een doosje spijkers hebben gekocht) liepen op niks uit.
Eind april was het gezicht van Patz plots weer te zien op voorpagina’s van kranten en in journaals, toen New Yorkse politie en de FBI gingen zoeken in een kelder dichtbij het appartement van de familie Patz in Soho. Destijds was de kelder een werkplaats, gebruikt door een klusjesman die destijds al werd verdacht, nu is het de kelder van een hippe kleidingwinkel. Vier dagen lang kamden ze de kelder met de nieuwste technieken uit, in de hoop het lichaam van Patz te vinden. Ze vonden niks.
En het lichaam zal hoogstwaarschijnlijk ook nooit worden gevonden, zei politiecommissaris Ray Kelly bij een persconferentie. Forensisch bewijs zal ook niet meer worden gevonden. Toch denkt de politie dat de dader nu vastzit: de zoektocht in de kelder leidde tot een tip waardoor de politie Pedro Hernandez in het vizier kreeg. De 51-jarige man heeft inmiddels bekend dat hij Patz gewurgd heeft, zijn lichaam in een tas heeft gestopt en bij het afval heeft gegooid.
Hernandez werkte bij het buurtwinkeltje waar Patz mogelijk een flesje frisdrank wilde kopen met de dollar die hij van zijn ouders had gekregen. Hernandez werd in 1979 niet door de politie ondervraagd.
Voor de ouders van Etan Patz, die nog altijd in hetzelfde appartement wonen, is het nieuws een grote schok. Jarenlang hield vader Stan psychiatrisch patiënt Jose Ramos met een voorkeur voor jonge blonde jongetjes verantwoordelijk voor de verdwijning van zijn zoon. Ieder jaar stuurde hij hem de foto die hij van Etan maakte. Op de achterkant schreef hij ‘wat heb je met mijn kleine jongen gedaan?’. Stan Patz spande een civiele rechtszaak tegen Ramos aan. In 2004 oordeelde de rechter dat Ramos verantwoordelijk is voor de dood van Etan. Nu zal een strafrechter zich opnieuw over de zaak buigen; een proces dat zonder bewijs lastig zal worden.
Ondanks dat hij meer dan dertig jaar geleden verdween, is Etan Patz het bekendste vermiste kind in New York en misschien wel in heel Amerika. De dag waarop Patz spoorloos verdween, 25 mei (gisteren), werd in 1983 door president Ronald Reagan uitgeroepen tot Nationale Vermiste Kinderendag.