(Van onze correspondent Hanneke Keultjes)
NEW YORK (GPD) – Na orkaan Katrina in 2005 stapte toenmalig president George W. Bush in het vliegtuig en liet zich over het rampgebied vliegen. Het kwam hem op veel kritiek te staan: de president kwam afstandelijk en gevoelloos over. Barack Obama heeft dat in zijn oren geknoopt: een fout kan hij zich met nog vijf dagen te gaan tot de verkiezingen niet veroorloven. Daarom bezocht de president de door Sandy ondergelopen gokstad Atlantic City in de staat New Jersey.
De orkaan die als ‘superstorm’ over het noordoosten van de Verenigde Staten raasde, heeft ook de verkiezingscampagnes ontwricht. Met de finish in zicht werden campagnes stilgelegd. Een symbolische maatregel, want er wordt geen campagnespot minder uitgezonden. Bovendien is ook een ramp een kans om een goede beurt te maken. Obama verschanste zich drie dagen in het Witte Huis, waar hij als een staatsman de rampenbestrijding coördineerde en op bezoek ging bij het Rode Kruis. Door simpelweg zijn werk als president te doen, deed misschien wel meer voor zijn herverkiezing dan op het campagnepad.
Romney veranderde zijn campagnestops in liefdadigheidsbijeenkomsten, waar hij troostende woorden sprak en voor de slachtoffers geld en ingeblikt voedsel, luiers en dekens inzamelde.
Politiek commentatoren vragen zich het al af: is Sandy de verwachte ‘October Surprise’, het politiek fenomeen van een gebeurtenis die in de aanloop naar de presidentsverkiezingen het nieuws beheerst en zo de uitslag kan beïnvloeden?
De presidentskandidaten zijn daarom voorzichtig; ze willen nu geen misstap maken. Maar Romney lijkt die in het verleden al te zijn begaan. In een debat tijdens de Republikeinse voorverkiezingen pleitte hij ervoor om het federale rampenbestrijdingsbureau FEMA op te doeken, terwijl die organisatie nu zijn meerwaarde laat zien door de hulp te coördineren in het rampgebied dat zich over meerdere staten uitstrekt.
Dan helpt het ook niet dat Republikeinse gouverneur en Romney-aanhanger Chris Christie (vaak genoemd als kandidaat voor 2016), Obama nu roemt voor zijn inzet en het voorkomen van bureaucratische rompslomp. De president drukte iedere lokale bestuurder die tegen problemen aanloopt op het hart dat zij hem persoonlijk in het Witte Huis kunnen bellen. Romney schildert Obama immers af als exponent van een grote, logge overheid.
Tegelijkertijd is er zorg over de verkiezingen. De schade in de aangedane gebieden is groot en het is de vraag of stembureaus wel op tijd hun stroomvoorziening aangesloten krijgen. Elektriciteit is nodig, want veel staten stemmen met computers. Lokale bestuurders hebben aangegeven dat de kieslokalen prioriteit hebben in de herstelwerkzaamheden. Het uitstellen van de verkiezingen gebeurde nooit eerder en is een ingewikkeld proces, want de verkiezingen moeten nu eenmaal op de eerste dinsdag in november worden gehouden. Dat lijkt dus geen optie. Daarom is de campagne weer gewoon hervat. Romney begon woensdag al, de president gaat vandaag weer op pad.

KADER:
Ondanks een goede voorbereiding en veel waarschuwingen, eiste de storm Sandy in de Verenigde Staten ten minste vijftig levens. Het waren mensen die hun hond op het verkeerde moment, op de verkeerde plek uitlieten en geplet werden door een omvallende boom. Ze stonden in een plas water waar een geknapte elektriciteitskabel in terecht kwam. Of ze bleven binnen, zoals lokale overheden hun burgers op het hart drukte, en hielpen hun gezin naar de droge zolder. Dat deed een politieagent, maar om onduidelijke redenen kwam hij zelf vast te zitten in de kelder van zijn huis in Staten Island. Daar verdronk hij.