(Van onze correspondent Hanneke Keultjes)
NEW YORK (GPD) – Van gevangene in het omstreden cellencomplex van Rikers Island in New York naar gevangene in een huis – en niet eens zijn eigen huis. Dominique Strauss-Kahn verruilde de naar de Nederlander Abraham Rycken vernoemde gevangenis gisteren (vrijdag) voor een tijdelijke accommodatie met videocamera’s en een bewaker. Maar dat ging niet zonder slag of stoot.
De poging van zijn vrouw, tv-journalist Anne Sinclair, om in allerijl een appartement te huren, mislukte. De luxe woontoren Bristol Plaza (‘beter dan een hotel’ en mét een dagelijks kamermeisje) aan de chique Upper East Side weigerde Strauss-Kahn onderdak te verlenen. Zijn vrijlating werd daarmee vertraagd, maar aan het eind van de middag (Amerikaanse tijd) werd hij naar een ‘tijdelijke locatie’ gebracht. Zijn vrouw blijft ondertussen speuren naar een geschikt appartement.
Nu Strauss-Kahn uit de cel is, is een gewapende bewaker één van de vele waarborgen om een vluchtpoging van de van poging tot verkrachting verdachte Fransman te voorkomen. Probeert Strauss-Kahn onverhoopt te ontsnappen, dan mag de bewaker geweld gebruiken om hem te stoppen. Voor die ‘service’ moet hij wel zélf betalen: de particuliere bewakers kosten 200.000 dollar (140.000 euro) per maand. Dat kan behoorlijk in de papieren lopen, want doorgaans hebben rechtszaken in de Verenigde Staten een looptijd van vele maanden; zo niet jaren.
Over de exacte voorwaarden van het huisarrest dat Strauss-Kahn donderdag kreeg opgelegd, wordt schimmig gedaan. De New Yorkse openbaar aanklager verwijst naar de advocaten van de oud-IMF-directeur. Advocaat Benjamin Brafman geeft echter ‘geen commentaar’.
Duidelijk is dat Strauss-Kahn 24 uur per dag gevolgd gaat worden. Naast de videosurveillance gebeurt dat met een ‘elektronische monitor’; een enkelband. Het zwarte kunststof kastje dat met waterbestendige banden om de enkel wordt gegespt, is tegenwoordig uitgerust met een gps-zender. ,,Die stuurt iedere minuut een signaal naar de ontvanger. Als dat signaal stopt, omdat de gedetineerde bijvoorbeeld zijn appartement verlaat of probeert de enkelband te verwijderen, gaat een alarm af”, weet hoogleraar criminologie Marc Renzema, gespecialiseerd in elektronische monitoring. Dat de Fransman naast de enkelband ook nog eens met camera’s in de gaten wordt gehouden, vindt de hoogleraar verbonden aan de Kutztown University in Pennsylvania wat overdreven. ,,Maar sommige mensen dragen én een riem én bretels.”
Strauss-Kahn mag zijn appartement alleen verlaten als hij in de rechtbank moet verschijnen, een afspraak heeft met zijn advocaten, voor doktersbezoek of als hij een kerkdienst wil bijwonen. Bezoek is welkom, maar niet meer dan vier niet-familieleden per keer.
Strauss-Kahn betaalde gisteren 1 miljoen dollar (700.000 euro) zodat hij zijn proces buiten de cel kan afwachten. Als extra borg is door zijn vermogende echtgenote nog eens 5 miljoen dollar (3,5 miljoen euro) beschikbaar gesteld. Ze gebruikt daarvoor onder andere haar villa in Washington, die 4 miljoen dollar (2,8 miljoen euro) waard is.
Op 6 juni staat de gevallen voormalig IMF-topman weer voor de rechter. Dan wordt hij officieel voorgeleid. Vooruitlopend daarop maakte hoofdaanklager Cyrus Vance bekend dat hij vervolgd zal worden voor aanranding, poging tot verkrachting en wederrechtelijke vrijheidsberoving. ,,Onder het Amerikaanse strafrecht zijn dat serieuze misdrijven”, benadrukte hij.