(Van onze correspondent Hanneke Keultjes)
NEW YORK (GPD) – Het lichaam van een gesneuvelde marinier paste niet in een kist. Door zijn verwondingen stond zijn linkerarm in een hoek van 90 graden. Zijn familie wilde dat hij in uniform werd begraven. Het Amerikaanse legermortuarium wist een creatieve oplossing. Ze zaagden zijn arm er af. De familie van de marinier wist van niks.
Deze behandeling van oorlogsdoden op eigen bodem staat in schril contrast met het vertoon van respect als ze van Afghanistan terug naar huis worden gebracht. Dan volgt in het vliegtuig of op de startbaan een indrukwekkende en emotionele rampceremonie. De kist is bedenkt met de Stars-and-Stripes, de strijdmakkers van de soldaat salueren een laatste keer. De militair heeft het hoogste offer gebracht en nu wordt hij met de hoogste eer behandeld.
Maar op de luchtmachtbasis Dover in de Amerikaanse staat Delaware, door de Amerikaanse regering in de Golfoorlog van 1991 aangewezen als centraal aankomstpunt voor Amerikaanse oorlogsdoden, was het respect ver te zoeken. Daar raakten ze lichaamsdelen en plastic tassen met menselijke resten kwijt.
De misstanden bij luchtmachtbasis Dover hebben bij Congresleden en veteranen geschokte reacties teweeg gebracht. Maar het is vooral een klap in het gezicht van alle nabestaanden. Sommigen vermoedden al bij de aankomst van hun familielid dat er iets mis was. In de Washington Post vertelt Gloria Crothers dat ze het lichaam van haar gesneuvelde zoon, sergeant Michael Heede, Jr wilde zien. Zijn makkers hadden gezegd dat het lichaam van Heede intact was. Maar bij luchtmachtbasis Dover werd haar verzoek geweigerd. ,,Ik had mijn bedenkingen of mijn zoon wel echt in de kist lag. Nu heb ik nog meer bedenkingen.”
Met veertien lichamen ging het mis in Dover, zo ontdekte defensie in mei 2010. Pas afgelopen weekend zijn de nabestaanden geïnformeerd. Volgens militairen werden de fouten veroorzaakt door de werkdruk: duizenden lichamen die via de luchtmachtbasis binnenkomen en de gruwelijkheid van het werk. Lichamen uit Irak en Afghanistan komen niet zelden verminkt of in stukken in Amerika aan. De commandanten zijn berispt en hebben andere functies gekregen, maar ze worden niet ontslagen.
Luchtmachtbasis Dover is niet de enige plek waar ze respectloos omgaan met oorlogsdoden. Vorig jaar kwam al aan het licht dat op de militaire begraafplaats van Arlington, dichtbij hoofdstad Washington, lichamen verkeerd geïdentificeerd waren en dat urnen met stoffelijke resten in een massagraf waren gedumpt. Ook het militaire hospitaal Walter Reed kreeg veel kritiek voor slechte behandeling van oorlogsgewonden.