(Van onze correspondent Hanneke Keultjes)
WAHIAWA/KANEOHE (GPD) – In een bungalowtent zit Clara Obra naast twee scharminkels van puppy’s in kleermakerszit, haar blote benen opgetrokken op een deken vol vlekken. Het is er vies; honderden vliegen zijn afgekomen op bekers half-opgedronken frisdrank. Obra is 37 en woont nu twee jaar in een tent in Wahiawa, niet ver van de doorgaande weg, aan het zicht onttrokken door suikerriet. 
Op het Hawaiiaanse eiland Oahu staan honderden van dit soort kampementen in het struikgewas. Onzichtbaar voor iedereen, behalve voor hulpverleners als Colin Blake, die haar een voedselpakket komt brengen. En zo heeft Obra het ’t liefst. ,,Beter hier dan in de daklozenopvang.” Vurig vertelt ze haar verhaal, de bruine paardenstaart boven op haar hoofd beweegt mee. Ze woonde eerst bij haar moeder, toen op zichzelf. Toen de huur onbetaalbaar werd, trok ze in bij de familie van haar vriend. Toen die het stel – beide met psychische problemen – uit het huis zette, kwam Obra op straat terecht.
De Amerikaanse eilandstaat Hawaii kampt al jaren met een groot daklozenprobleem. Nergens in de Verenigde Staten zijn zoveel daklozen per inwoner. Officieel zijn het er vijfduizend, maar een aantal tussen de 12 en 20 duizend is volgens daklozenorganisaties accurater. En nu de temperatuur in een deel van Amerika naar beneden gaat, komen er nog meer bij.
Doran Porter, directeur van de coalitie voor betaalbare huisvesting en daklozenalliantie in Kaneohe, krijgt dagelijks telefoontjes van daklozen uit winterse oorden als Michigan die hun laatste geld hebben opgespaard voor een ticket naar Honolulu. ,,Als ze dan toch dakloos zijn, dan liever hier dan in de kou.”
Het grote aantal daklozen op Hawaii heeft twee oorzaken: de huur is hier het hoogst van de VS, gemiddeld 1300 dollar (950 euro) per maand voor een eenkamerappartement en de meeste mensen werken in de toeristenindustrie, waar het salaris vaak niet hoger is dan het minimumloon. 
De daklozen sliepen in tentenkampen op de stranden van Waikiki, tussen de toeristen. Het contrast tussen paradijselijk eiland met azuurblauwe zee en smaragdgroene bergen en diepe ellende kan haast niet groter zijn. Eens in de zoveel tijd werden de kampen ontruimd, waarna de daklozen even verderop opdoken. Tot het stadsbestuur er een stokje voor stak. Kamperen is inmiddels verboden.
Nu hoofdstad Honolulu op 12 en 13 november gastheer is van de jaarlijkse conferentie van APEC, het samenwerkingsverband van 21 landen rond de Grote Oceaan, zijn de daklozen uit het straatbeeld verdwenen. Porter: ,,Het lijkt alsof Hawaii dakloosheid probeert te verbieden. Maar ondertussen doen ze niks om het probleem te verhelpen.”
Daarom proberen zijn medewerkers daklozen te helpen met het vinden van betaalbare huisvesting. Glenn Fuentes, beter bekend als ‘uncle Boo’, was vijftien jaar lang dakloos, maar helpt nu voormalige lotgenoten aan onderdak. Zelf werd hij depressief na de dood van zijn moeder, verloor zijn baan en raakte verslaafd aan crystal meth. Vijf jaar woonde hij met zijn vrouw in een kampement in het struikgewas bij een moeras in Kailua. ,,Ik was tevreden: ik had een tent die ik verdeeld had in woon- en slaapkamer, een keukentent, een badkamertent en een voorraadtent. Maar ik was het zat.”
Fuentes zegt ‘gepromoveerd’ te zijn op dakloosheid en weet precies hoe hij door moet dringen tot daklozen. Maar het is moeilijk, vertelt hij, de meeste hebben alle hoop verloren. ,,Voor hen zal de Amerikaanse droom van een eigen huis nooit werkelijkheid worden.”
Zoals de al jaren dakloze Wayne Miller. Bij gebrek aan een echt huis heeft hij met vijf andere daklozen in Wahiawa zijn eigen ‘huis’ gebouwd van tentzeil. Er hangt zelfs een ironisch straatnaambordje: High Street. Maar fikse regenbuien hebben voor veel lekkages gezorgd. Zijn matras is compleet doorweekt. ,,Op dit soort momenten besef ik weer hoe fijn het zou zijn om een echt huis te hebben.”