(Van onze correspondent Hanneke Keultjes)
NEW YORK (GPD) – Zachary Logan wist niet wat hem overkwam toen een vrouw hem mededeelde dat ze kerstinkopen wilde betalen die klanten in afwachting van afbetaling hadden laten wegleggen. De boomlange manager van warenhuis Kmart ziet er niet uit alsof hij snel onder de indruk raakt, maar hiervan is hij nog steeds een beetje beduusd. ,,Meer dan 1000 dollar uittrekken om voor wildvreemden kerstcadeaus te betalen? Dat verwacht je toch niet – en al helemaal niet in New York.”
Bij grote Amerikaanse winkelketens kunnen klanten rond de feestdagen op afbetaling artikelen weg laten leggen. Ouders weten zo zeker dat de cadeaus voor hun kinderen niet uitverkocht raken, maar hoeven niet ineens het hele bedrag op te hoesten. Minimaal iedere twee weken moeten ze een deel van het totaalbedrag betalen, totdat de ‘lening’ vlak voor kerst is afbetaald.
Maar Kmart-klanten door heel de VS werden de afgelopen weken verrast toen ze erachter kwamen dat hun openstaande rekeningen helemaal of gedeeltelijk waren voldaan. Zomaar. De golf van ‘secret Santa’s’ of kerstengelen, zoals de Amerikaanse media het fenomeen noemt, begon op 6 december in de Kmart in Plainfield Township, Michigan. Daar liep een vrouw naar de kassa en vroeg of ze de rekening van twee klanten mocht betalen. ,,Ze had maar één eis: het moest om speelgoed gaan. De caissière moest het van verbazing een paar keer navragen”, lacht manager Pete Dunn. Sindsdien komen er dagelijks mensen naar zijn winkel om rekeningen van vreemden te betalen. Soms voor 50 dollar (38 euro), soms voor 2000 dollar (1532 euro).
Op internet wordt gespeculeerd dat het om een publiciteitscampagne gaat, maar een woordvoerder bezweert dat Kmart ‘net zo verbaasd is als iedereen’. ,,Wij hoorden het via de lokale media in Michigan.” Hij zegt dat het warenhuis de bijzondere transacties sinds afgelopen vrijdag bijhoudt. ,,In vierhonderd verschillende vestigingen is in totaal 100.000 dollar (76.646 euro) uitgegeven om de rekeningen van vreemden te betalen. En de teller loopt nog.”
Het wegleggen van kerstcadeaus is een uitkomst nu veel Amerikanen moeite hebben om de eindjes aan elkaar te knopen. Yolanie Alvarez heeft een Wii spelcomputer weg laten leggen voor haar zoon. ,,De hele familie betaalt mee”, zegt ze terwijl ze met een stapeltje bankbiljetten naar een Kmart-caissière wappert. Het is de één na laatste termijn. ,,Op kerstavond kan ik ’m ophalen – hoop ik.”
Waar de woordvoerder ‘geen idee’ heeft waarom de weldoeners massaal naar Kmart komen en nauwelijks naar concurrent Walmart, heeft Logan, de manager van de Kmart op Manhattan, wél een verklaring. ,,Onze klanten zijn doorgaans behoeftiger. Hier wéét je dat je er iemand een groot plezier mee doet.”
Dunn is trots dat de ‘trend’ in zijn plattelands-Kmart begon. ,,Je ‘geeft’ iemand precies de spullen die ze wilden hebben: speelgoed voor kinderen van de juiste leeftijd, kleding in de juiste maat. Als ik mensen bel om te zeggen dat hun rekening is voldaan, is er zo’n blijdschap aan de andere kant van de lijn. Eén mevrouw dacht dat ze in de maling werd genomen. Ze belde drie keer terug, toen durfde ze het pas te geloven.”
Al heeft het moderne ‘kerstverhaal’ wel een keerzijde: Dunn merkt dat de afgelopen dagen steeds meer klanten artikelen laten wegleggen. Ongetwijfeld in de hoop dat een ‘kerstengel’ hun rekening betaalt.