(Van onze correspondent Hanneke Keultjes)
NEW YORK (GPD) – Attentie: de tegenaanval van de Republikeinse presidentskandidaat Mitt Romney, die de laatste weken met de ene na de andere tegenslag werd geconfronteerd, komt eraan. Op woensdag, om precies te zijn, als Romney in Denver voor het eerst in debat gaat met de Democratische president Barack Obama.
Bij het eerste presidentsdebat staat niet veel, maar álles op het spel, zegt Peter Hanson. Toegegeven, de politicoloog aan de Universiteit van Denver is niet helemaal objectief, aangezien zijn universiteit in de sleutelstaat Colorado gastheer van het debat is. ,,Maar zelfs als je dat niet meerekent dan is dit een cruciaal moment in de campagne. Tientallen miljoenen Amerikanen zullen het debat op tv zien, veel van hen schakelen pas voor het eerst deze campagne in.”
De Republikeinse presidentskandidaat Mitt Rommey zal een manier moeten vinden om het momentum terug te pakken. Makkelijk zal het niet worden, weet presidentieel debatexpert Allan Louden, professor aan de Wake Forest Universiteit. ,,Het debat zal worden gebruikt om de huidige verhaallijn in de campagne – Romney lijkt zijn kansen te hebben verspeeld – te toetsen.”
Dat gebeurde bijvoorbeeld ook tijdens het debat tussen Ronald Reagan en Walter Mondale in 1984, doceert Louden. ,,De vraag was voor het debat of Reagan niet te oud was. Tijdens het debat leek hij vermoeid én nog ouder. Hij maakte nog een grapje over de ‘jeugdige onervarenheid’ van zijn opponent, maar dat bleef de verhaallijn.”
Het onderwerp van het eerste van de drie debatten – op 16 en 22 oktober kruisen Romney en Obama ook de degens – is de economie. Het belangrijkste – en enige – thema tijdens deze presidentsverkiezing. ,,Romney werd telkens gedwongen om op andere onderwerpen te reageren. Hij moet nu weer laten zien wat zijn boodschap is: dat hij en niet president Barack Obama de economie er bovenop kan helpen en dat hij Amerikanen een baan zal bezorgen.”
Eén goed debat zal Romney niet direct terug in het zadel helpen, voorspelt Louden, maar met een slecht optreden zal hij zijn kansen verspelen. ,,Waarschijnlijker is het dat het eerste debat door aftasten en voorzichtigheid zal eindigen in een gelijkspel.”
De krachtmeting tussen Obama en oud-gouverneur van Massachusetts Romney valt volgens Louden het best te vergelijken met die tussen de Republikeinse vicepresident George Bush senior en de Democratische gouverneur van Massachusetts Michael Dukakis in 1988. ,,Je hoeft eigenlijk alleen maar de partijen om te wisselen, want ook bij die verkiezing ging het om een zittende kandidaat die het opnam tegen een uitdager die hem vooral aanviel op de economie.”
Hanson trekt liever parallellen met het debat tussen George W. Bush en Al Gore in 2000. ,,Bush moest zich toen bewijzen als politiek zwaargewicht tegen vicepresident Gore. Daar slaagde hij in. Bovendien maakte de wispelturige Gore bij ieder debat een andere indruk. Hij kwam niet authentiek over.”
Dat zal voor Romney de grootste uitdaging zijn, vermoedt Louden. ,,Hij moet voorkomen dat hij het beeld bevestigt dat hij elitair is.” Volgens Hanson heeft Romney wel een belangrijk voordeel: recente debatervaring. In 2011 en 2012 voerde hij meer dan twintig debatten met zijn Republikeinse opponenten in de voorverkiezingen. Obama’s laatste debat dateert van 15 oktober 2008: bijna vier jaar geleden.