(Van onze correspondent Hanneke Keultjes)
NEW YORK (GPD) – Zal het er nu eindelijk van komen? Wordt het wapenbezit in de Verenigde Staten in de toekomst ingeperkt? De speech van president Barack Obama, zondagavond tijdens een interreligieuze gebedsdienst voor de twintig kinderen en zes volwassenen die vrijdag de dood vonden bij een schietpartij op een basisschool in Newtown, wees wel in die richting.
,,Dit is de vierde keer dat we samenkomen om een rouwende gemeenschap die werd verscheurd door een schietpartij te troosten sinds ik president ben. We kunnen dat niet langer toestaan”, sprak Obama in een indrukwekkende speech, die door zijn biograaf DavidMaranissop twitter al ‘Obama’s Gettysburg Address’ werd genoemd, naar de historische toespraak van president Abraham Lincoln in 1863.
Voor Obama was vrijdag de moeilijkste dag uit zijn presidentschap, zo vertrouwde hij gouverneur Dan Malloy van de staat Connecticut toe. De president, die in zijn toespraak vaak de Bijbel aanhaalde, zei de afgelopen dagen te hebben ‘gereflecteerd’ over of het land genoeg doet om diens kinderen te beschermen. ,,Als we eerlijk tegen onszelf zijn, dan is het antwoord nee.” Hij beloofde er in de komende weken alles aan te doen om het debat aan te gaan, om deze tragedies te stoppen. ,,We hebben geen keus. We moeten wel. Dit mag geen routine worden.”
Hoewel de president op geen enkel moment sprak over wapens of wapenbeperking, was de boodschap van zijn speech duidelijk. Zoals na iedere dodelijke schietpartij laait de discussie over wapenbeheersing weer op. Dit keer leken de stemmen – wellicht door de vele jonge slachtoffertjes die op hun foto’s met grote, onschuldige ogen de camera in keken – harder te klinken. Ook Obama drukte iedereen tijdens de herdenkingsdienst met de neus op de feiten, door in dertig seconden de voornamen van de twintig doodgeschoten kinderen op te lezen. Charlotte. Daniel. Olivia. Josephine. Ana. Dylan. Madeleine. Catherine. Chase. Jesse. James. Grace. Emilie. Jack. Noah. Caroline. Jessica. Benjamin. Avielle. Allison. Het gesnik in de zaal was hoorbaar.
In Amerika is het recht om wapens te dragen in de grondwet vastgelegd. De ‘Founding Fathers’, de stichters van de VS, wilden ermee zorgen dat de burgers van het net onafhankelijke land zich konden verdedigen tegen vijanden en onderdrukkers. Ook nu worden wapens gekocht voor zelfverdediging. In het land – met iets meer dan 300 miljoen inwoners – zijn zo’n 270 miljoen legaal verkregen vuurwapens in omloop. En een aantal conservatieven – de machtige wapenlobby NRA voorop – denkt dat meer wapens de oplossing is: als de schooldirectrice in Newtown een wapen had gehad, had ze schutter Adam Lanza kunnen stoppen, zo is hun redenering.
De discussie lijkt zich nu vooral te richten op de controle op psychische stoornissen vóór de aanschaf van wapens en op de semi-automatische aanvalsgeweren – het voorkeurswapen van de schutters in Newtown, de bioscoop in Aurora en het winkelcentrum in Portland vorige week. Dat wapen kan in een minuut tijd wel zestig kogels afvuren. Het geweer, verkrijgbaar in zwart, lichtbruin en camouflagekleur, is de ‘burgerversie’ van een wapen dat door troepen gebruikt wordt in Afghanistan. Zo ziet het er ook uit: alsof het thuis hoort in oorlogen, niet in huizen van gewone Amerikanen.
Obama sprak zondagavond mooie woorden. Nu is het wachten op daden. Ook na de schietpartij in Tucson, waarbij in januari 2011 zes doden vielen en congreslid Gabby Giffords in het hoofd werd geschoten, was er na de toespraak van de president bij een deel van de Amerikanen hoop op verandering. Er gebeurde niks.