(Van onze correspondent Hanneke Keultjes)
NEW YORK (GPD) – Attentie: de tegenaanval van de Republikeinse presidentskandidaat Mitt Romney, die de laatste weken met de ene na de andere tegenslag werd geconfronteerd, komt eraan. Op woensdag, om precies te zijn, als Romney in Denver voor het eerst in debat gaat met de Democratische president Barack Obama.
Bij het eerste presidentsdebat staat niet veel, maar álles op het spel, zegt Peter Hanson. Toegegeven, de politicoloog aan de Universiteit van Denver is niet helemaal objectief, aangezien zijn universiteit in de sleutelstaat Colorado gastheer van het debat is. ,,Maar zelfs als je dat niet meerekent dan is dit een cruciaal moment in de campagne. Tientallen miljoenen Amerikanen zullen het debat op tv zien, veel van hen schakelen pas voor het eerst deze campagne in.”
De Republikeinse presidentskandidaat Mitt Rommey zal een manier moeten vinden om het momentum terug te pakken. Makkelijk zal het niet worden, weet presidentieel debatexpert Allan Louden, professor aan de Wake Forest Universiteit. ,,Het debat zal worden gebruikt om de huidige verhaallijn in de campagne – Romney lijkt zijn kansen te hebben verspeeld – te toetsen.”
Dat gebeurde bijvoorbeeld ook tijdens het debat tussen Ronald Reagan en Walter Mondale in 1984, doceert Louden. ,,De vraag was voor het debat of Reagan niet te oud was. Tijdens het debat leek hij vermoeid én nog ouder. Hij maakte nog een grapje over de ‘jeugdige onervarenheid’ van zijn opponent, maar dat bleef de verhaallijn.”
Het onderwerp van het eerste van de drie debatten – op 16 en 22 oktober kruisen Romney en Obama ook de degens – is de economie. Het belangrijkste – en enige – thema tijdens deze presidentsverkiezing. ,,Romney werd telkens gedwongen om op andere onderwerpen te reageren. Hij moet nu weer laten zien wat zijn boodschap is: dat hij en niet president Barack Obama de economie er bovenop kan helpen en dat hij Amerikanen een baan zal bezorgen.”
Eén goed debat zal Romney niet direct terug in het zadel helpen, voorspelt Louden, maar met een slecht optreden zal hij zijn kansen verspelen. ,,Waarschijnlijker is het dat het eerste debat door aftasten en voorzichtigheid zal eindigen in een gelijkspel.”
De krachtmeting tussen Obama en oud-gouverneur van Massachusetts Romney valt volgens Louden het best te vergelijken met die tussen de Republikeinse vicepresident George Bush senior en de Democratische gouverneur van Massachusetts Michael Dukakis in 1988. ,,Je hoeft eigenlijk alleen maar de partijen om te wisselen, want ook bij die verkiezing ging het om een zittende kandidaat die het opnam tegen een uitdager die hem vooral aanviel op de economie.”
Hanson trekt liever parallellen met het debat tussen George W. Bush en Al Gore in 2000. ,,Bush moest zich toen bewijzen als politiek zwaargewicht tegen vicepresident Gore. Daar slaagde hij in. Bovendien maakte de wispelturige Gore bij ieder debat een andere indruk. Hij kwam niet authentiek over.”
Dat zal voor Romney de grootste uitdaging zijn, vermoedt Louden. ,,Hij moet voorkomen dat hij het beeld bevestigt dat hij elitair is.” Volgens Hanson heeft Romney wel een belangrijk voordeel: recente debatervaring. In 2011 en 2012 voerde hij meer dan twintig debatten met zijn Republikeinse opponenten in de voorverkiezingen. Obama’s laatste debat dateert van 15 oktober 2008: bijna vier jaar geleden.

(Van onze correspondent Hanneke Keultjes)
NEW YORK (GPD) – De president van de Verenigde Staten blijft Barack Obama of wordt Mitt Romney en Obama, die volgens de laatste peilingen uitloopt op zijn rivaal, heeft de beste papieren. Dat neemt niet weg dat Amerikanen op 6 november uit veel meer smaken kunnen kiezen. Sterker: ze hebben de keus uit tientallen kandidaten, met óf zonder partij. Sommigen zijn al bij voorbaat kansloos, omdat ze slechts in één of twee staten mee mogen doen. Ze kunnen zo nooit de 270 kiesmannen verzamelen die nodig zijn om naar het Witte Huis te kunnen verhuizen. Maar als je in de VS geboren bent, staat het iedereen vrij om een gooi te doen naar het presidentschap. Een selectie van kandidaten met hun eigen Olympische gedachte: meedoen is belangrijker dan winnen.

* Roseanne Barr for President!
De actrice en comédienne maakt dit keer geen grapje. Haar kandidatuur namens de Vrede & Vrijheidspartij is even bloedserieus als kansloos. De 59-jarige Barr belooft in haar campagne corrupte bankiers achter de tralies te zetten en heeft kritiek op het Amerikaanse tweepartijensysteem. Ze probeerde daarom aanvankelijk kandidaat te worden van de Green Party, die met een beetje fantasie als derde partij kan worden aangemerkt. Ze verloor van Jill Stein.

* Jill Stein for President!
Een arts met een Harvard-diploma die zich ooit folkzanger noemde. De milieubeschermer van 62 vecht vooral tegen haar illustere voorganger: Ralph Nader, de begenadigd spreker die zes keer presidentskandidaat was, twee keer namens de Green Party. In 2000 werd Nader verguisd: zijn populariteit zorgde ervoor dat Democraat Al Gore het presidentschap misliep. Sindsdien krijgen de Groenen veel minder stemmen.

* Gary Johnson for President!
Zowaar een kandidaat mét politieke ervaring. Johnson was, toen hij nog Republikein was, gouverneur van New Mexico. Namens die partij lukte het de gezondheidsfreak van 59 niet om een geloofwaardige kandidaat te zijn (hij werd genegeerd door de media), dus is hij nu kandidaat voor de Libertarian Party. De snelst groeiende politieke partij in de VS (bedankt Ron Paul!) promoot een kleine overheid en grote individuele vrijheid.

* Terry Jones for President!
De pastor in Florida, die vorige week nog in het nieuws kwam omdat hij de omstreden Amerikaanse anti-islamfilm promootte, wil ook president worden als ‘onafhankelijke kandidaat’. Jones leidt een kerkgemeenschap met slechts vijftig volgers, maar dat neemt niet weg dat hij regelmatig het nieuws haalt als hij weer eens het plan heeft opgevat de Koran te verbranden.

* James Harris for President!
Socialisme is een vies, on-Amerikaans woord. Toch doet er een socialistische arbeiderspartij mee aan de verkiezingen,. linkser kan niet. Oud-vakbondslid Harris is hun kandidaat. Afgaand op vorige verkiezingen kan hij rekenen op een paar duizend stemmen. Hij pleit solidariteit, een einde aan de doodstraf en volledige steun voor Cuba. Niet bepaald onderwerpen waar je in de VS de handen voor op elkaar krijgt.

* Jack Fellure for President!
De oudste van dit stel (80) doet mee voor een partij die zich waarschijnlijk beter had thuis gevoeld in de jaren twintig van de vorige eeuw: de Prohibition Party. Zoals de naam al doet vermoeden is de partij – na de Democraten en Republikeinen de oudste partij van Amerika – tegen de verkoop en consumptie van alcohol (ze zijn ook tegen abortus, pornografie en homoseksualiteit). Fellure, die campagne voert op basis van de Bijbelvertaling uit 1611, ontbreekt het niet aan ervaring: sinds 1988 heeft hij aan iedere presidentsverkiezing meegedaan. Hij weet dus ook dat hij dit keer weer niet zal winnen.

De anderen trouwens ook niet.

In het ene na het andere land wordt geprotesteerd vanwege een in de VS gemaakte anti-islamfilm ‘The Innocence of Muslims’. Die valt onder de vrijheid van meningsuiting, al werd de vermoedelijke maker zaterdag verhoord door de politie. Ondertussen bereidt de regering-Obama zich voor op langdurige onrust in de Arabische wereld.

(Van onze correspondent Hanneke Keultjes)
NEW YORK (GPD) – De New York Times maakte een handige overzichtskaart van plaatsen in het Midden-Oosten en Noord-Afrika waar moslims met of zonder geweld betoogden tegen de Amerikaanse anti-islamfilm. Er staan 23 puntjes op. Op de kaart van The Atlantic Wire staan er nog veel meer. Het maakt duidelijk dat de woede rond de omstreden film ‘The Innocence of Muslims’ zeer heftig is.
De Verenigde Staten kan de bron van de woede niet wegnemen. De regering kan de film niet verbieden. De creatie van Nakoula Basseley Nakoula, een koptische christen uit Egypte die zich aanvankelijk voordeed als de Israëlisch-Amerikaanse Sam Bacile, mag dan vreselijk slecht en smakeloos zijn, het valt onder de vrijheid van meningsuiting. Nakoula werd zaterdag verhoord om te kijken of de film de voorwaarden van zijn voorwaardelijke straf – hij werd in 2010 veroordeeld voor fraude – had geschonden. In die voorwaarden werd onder meer vastgelegd dat hij geen computers, internet en valse identiteit mag gebruiken. Daarvoor kan hij mogelijk worden teruggestuurd naar de gevangenis, maar niet voor de inhoud van de film. Net zoals Fitna van Geert Wilders onder vrijheid van meningsuiting valt, valt deze film daar ook onder.
In de VS, dat er prat op gaat vrijheid van meningsuiting te beschermen als geen ander land ter wereld, ligt die vrijheid verankerd in het eerste amendement op de grondwet. Net als in Nederland is die vrijheid niet absoluut. Er zijn grenzen, zo bepaalde het Amerikaanse hooggerechtshof. Zo mag vrijheid van meningsuiting niet aanzetten tot geweld en bepaalde het hof in 2003 dat het verbranden van kruisen in tuinen van zwarte Amerikanen door de Ku Klux Klan terecht was verboden. Nu is het in brand steken van een kruis op zich niet ongrondwettelijk, maar wel als dat gedaan wordt met het doel te intimideren.
Degene die de lont uit het kruitvat in het Midden-Oosten en Noord-Afrika kan trekken, is niet de Amerikaanse regering, maar Google. Als eigenaar van YouTube kan Google beslissen de 14 minuten lange samenvatting van de film te blokkeren. Dat deed het bedrijf ook. In Libië, Egypte, India, Indonesië en Afghanistan is de video niet meer te bekijken, soms omdat de landen de site zelf blokkeerden, soms omdat Google een verzoek daartoe honoreerde. De vraag van de Amerikaanse regering of de video Google’s eigen gebruiksovereenkomst schond en daardoor van YouTube moest worden verwijderd, werd door Google met ‘nee’ beantwoord.
Tim Wu, een rechtenprofessor aan de New Yorkse Columbia University stelde in de Washington Post dat het duidelijk laat zien waar de macht ligt als het om vrijheid van meningsuiting gaat: niet bij het Amerikaanse congres of bij de regeringen van Egypte of Libië, maar bij Google. ,,De overheid heeft tegenwoordig vrijwel niks meer te maken met vrijheid van meningsuiting, het bedrijfsleven des te meer.”
De regering-Obama zit wel met de gevolgen. Overheidsbronnen zeggen dat het Witte Huis zich schrap zet voor langdurige onrust in de Arabische wereld – midden in de campagne voor de presidentsverkiezing.

(Van onze correspondent Hanneke Keultjes)
NEW YORK (GPD) – Voor de meeste Amerikanen is 11 september een dag van plechtig stilstaan bij de aanslagen van 2001. Voor pastor Terry Jones uit Florida is het ‘internationale veroordeel Mohammed-dag’, een dag die hij aangreep om een film te promoten Innocence of Muslims (onschuld van moslims).
De vermeende schrijver en regisseur Sam Bacile (52) is na de aanval op het Amerikaanse consulaat in de Libische stad Benghazi, waarbij vier Amerikanen de dood vonden, ondergedoken. In zijn film schildert hij de profeet Mohammed af als een moordzuchtige, gewelddadige rokkenjager die kindermisbruik goedkeurt. ,,De islam is een kankergezwel”, zei hij er eerder over. ,,Het is een politieke film, geen religieuze film.” Op YouTube is sinds 2 juli de trailer van bijna veertien minuten te zien, recent werd een Arabisch nagesynchroniseerde versie geplaatst. In het voorfilmpje komt de in totaal twee uur durende film amateuristisch over.
Toch zou de vermeende filmmaker Bacile, die zegt in Californië als vastgoedontwikkelaar te werken, een budget van vijf miljoen dollar hebben gehad voor het maken van de film. Hij draaide de film in de drie zomermaanden van 2011 met 59 amateur-acteurs. Bacile zou het bedrag naar eigen zeggen bij elkaar hebben gekregen dankzij gulle donaties van honderd Joden. Hij wil niet zeggen wie zijn geldschieters zijn.
De totale film werd slechts één keer vertoond in een bijna lege bioscoop in Hollywood, vertelde Bacile woensdag vanaf een geheime locatie aan persbureau AP. Bacile werd voor de opnames door een consultant die hij had ingehuurd gewaarschuwd dat hij zich op glad ijs begaf. Door de film zou hij mogelijk ‘de nieuwe Theo van Gogh’ kunnen worden.
De film werd niet alleen door Jones – die in 2010 en 2011 dodelijk geweld in Afghanistan ontketende omdat hij in zijn kerk met vijftig volgelingen dreigde Korans te verbranden – aangeprezen. Ook de in Californië woonachtige Morris Sadek, een koptische christen uit Egypte, steunt de rolprent.
Sadek stelt dat de film niet alleen de draak steekt met Mohammed, maar bijvoorbeeld door de onderdrukking van koptische christenen in Egypte laat zien hoe repressief de islam is. In Egypte, waar een woedende menigte de Amerikaanse en Nederlandse ambassades bestormden, wezen conservatieve media Sadek aanvankelijk aan als de filmmaker.
Bacile, de zegt de filmmaker te zijn, leek zich in het AP-interview niet verantwoordelijk te voelen voor de aanval in Libië en de rellen in Egypte. ,,De beveiliging van de ambassades is slecht. Daar moet Amerika iets aan doen.”

NB: Sam Bacile bleek een dag na publicatie niet te bestaan. Het bleek een schuilnaam van de werkelijke filmmaker, de koptische christen Nakoula Basseley Nakoula van Egyptische komaf.

(Van onze correspondent Hanneke Keultjes)
NEW YORK (GPD) – In een jaar tijd bezochten 4,5 miljoen mensen het 9/11-monument in New York. Een groot deel daarvan probeerde ongetwijfeld het gebouwtje binnen te komen dat als een taartpunt oprijst tussen de twee vijvers waar tot 11 september 2001 de twee torens van het World Trade Center stonden. Tevergeefs.
De deuren, die leiden naar een zeven verdiepingen tellend ondergronds museum, zitten dicht. En dat blijft voorlopig zo. Het museum had vandaag (dinsdag) open moeten gaan, maar dat wordt nu op z’n vroegst 2014. De zorgvuldige planning – in 2011 het monument af, in 2012 het museum en in 2014 de imposante Tower 1 (de opvolger van de Twin Towers) – werd in de war geschopt door een voortslepende ruzie tussen politici over de bouwkosten van het museumpand en de jaarlijkse exploitatiekosten van 60 miljoen dollar (47 miljoen euro). Gisteravond (lokale tijd) bereikten de strijdende partijen een akkoord, uren voor de elfde herdenking van de aanslagen. De impasse zorgde er wel voor dat er voor het eerst geen politici werden uitgenodigd om bij de herdenking een deel van de namen van de slachtoffers voor te lezen.
Michael Bloomberg, burgemeester van de stad New York en voorzitter van de 9/110-stichting, lag overhoop met gouverneurs Andrew Cuomo van de staat New York en Chris Christie van de staat New Jersey, die vonden dat de kosten bouw de spuigaten uitliep. Tot grote frustratie van familieleden van de slachtoffers legden zij de bouw van het museum bijna een jaar geleden stil. Dankzij de deal wordt het werk nu hervat.
Het World Trade Center-complex is eigendom van de Port Authority of New York and New Jersey, het havenbedrijf waar de gouverneurs van New York en New Jersey over gaan dat onder andere luchthavens, tunnels en bruggen beheert. Zij betalen de herbouw van het totale complex, dat in totaal 15 miljard dollar (12 miljard euro) zal gaan kosten. Maar de bouw van het museum wordt veel duurder dan begroot. In plaats van 700 miljoen dollar (546 miljoen euro) gaat het bijna dubbel zoveel kosten: 1,3 miljard dollar (1 miljard euro). Voor die kosten wilden de gouverneurs niet opdraaien.
De museumkosten zouden hoe dan ook deels bekostigd worden door giften. Burgemeester Bloomberg van New York haalde tientallen miljoenen op en stak er 15 miljoen dollar (12 miljoen euro) van zijn eigen geld in. De stichting die het museum gaat runnen kreeg 450 miljoen dollar (351 miljoen euro) binnen aan donaties voor de bouw. Dat is veel minder dan de 700 miljoen dollar (546 miljoen euro) dat het beloofd had op te halen. Als de stichting er alsnog niet in slaagt het doel te halen, zo werd in het akkoord afgesproken, dan kan de bouw wederom worden stilgelegd.
Het museum had eigenlijk al in 2009 klaar moeten zijn en moet aan de hand van teruggevonden spullen een gezicht geven aan de bijna drieduizend mensen die bij de aanslagen de dood vonden, de overlevenden, de ooggetuigen en de hulpdiensten. De collecties zijn al verzameld en liggen elders in de VS klaar tot het gebouw af is. Als het museum af is, zullen toegangskaarten waarschijnlijk 20 dollar (15,60 euro) kosten. Het monument, dat vorig jaar voor de tienjarige herdenking open ging voor het publiek, blijft gratis te bezoeken na aanmelding op de website.

(Van onze correspondent Hanneke Keultjes)
NEW YORK (GPD) – Hank voert een overzichtelijke campagne met drie standpunten: banen scheppen in zijn thuisstaat Virginia, steun voor de dierenbescherming en een einde aan negatief campagnevoeren. Hank wil de senaat in. Dat willen er meer, maar Hank is uniek. Hank is een kat die sinds begin dit jaar campagne voert, vooral op internet. Zijn Facebook-pagina heeft inmiddels 26.000 ‘likes’ en op Twitter heeft hij bijna tweeduizend volgers.
Zijn eigen website hankforsenate.com, vol foto’s van Hank met een dromerige blik in zijn groene ogen en een stropdas of vlinderstrikje om zijn pluizige nek, vertelt het levensverhaal van de Maine Coon-kater: de zoon van een alleenstaande moeder werd in het asiel gered van ‘een spuitje’ toen hij drie weken oud was. Er staat ook een telefoonnummer op de site.
,,Hank for Senate”, klinkt het professioneel aan de andere kant van de lijn. ,,Ik verbind u door met Hanks campagneleider.”
Dat blijkt Matthew O’Leary te zijn, de man die Hank als kitten samen met zijn partner Anthony in huis nam. ,,Hank was altijd al geïnteresseerd in politiek”, klinkt het bloedserieus.
Vier jaar geleden zette O’Leary, die fotograaf is, voor de grap borden met de foto van zijn kat in de berm voor de lokale verkiezingen in Virginia. Hank kreeg negen stemmen, van mensen die de naam ‘Hank’ zelf op het stembiljet invulden – dat mag in de VS. O’Leary: ,,Hank besloot toen dat de verkiezing voor de senaat de volgende stap zou zijn.”
Uiteraard is Hanks kandidatuur één grote aanklacht tegen het huidige politieke klimaat in de VS.

,,Een kat zou een betere senator zijn dan welke politicus dan ook. Alle donaties die Hank krijgt, worden voor de volle honderd procent afgedragen aan dierenbeschermingsorganisaties. Als andere kandidaten hun geld ook aan goede doelen zouden geven, dan zouden ze pas echt een positieve verandering in het land kunnen bewerkstelligen.”
Volgens de regels moet een kandidaat dertig zijn, Hank is pas negen.
,,Maar omgerekend naar mensenjaren is Hank 52”, becijfert O’Leary. Toch weigerde Virginia Hank op het stembiljet te zetten, wegens ‘niet-menselijkheid’. Kiezers moeten op 6 november Hank zelf op het stembiljet schrijven als ze op hem willen stemmen.
,,Hank vecht voor iedere stem. Campagnevoeren valt hem zwaar. Hij eist voortdurend stukjes kaas als snack en hij heeft geen tijd meer om achttien uur per dag te slapen. Maar hij is ervan overtuigd dat hij daar weer alle tijd voor heeft als hij eenmaal senator is.”